Wat is kinderfysiotherapie?

Kinderfysiotherapie is voor kinderen en jeugdigen in de leeftijdsgroep van 0-18 jaar, die problemen ondervinden in hun bewegend functioneren. Hierdoor kunnen problemen ontstaan op functieniveau (spierspanning, spierkracht, pijn, mobiliteit, etc.), activiteitenniveau (fietsen, schrijven, lopen, rennen, springen, gooien en vangen van een bal, zich aankleden, zich verzorgen, etc.) en participatieniveau (deelname aan sport- en spel, sociale contacten met leeftijdsgenoten, etc.).

Kinderen leren spelenderwijs. Door spelen en bewegen ontwikkelen ze onder andere hun zintuigen en motoriek. Soms is de ontwikkeling vertraagd of wijkt deze af van wat gebruikelijk is. Mogelijke oorzaken hiervoor zijn: aandoeningen van de zintuigen, de organen, het zenuwstelsel of het houdings- en bewegingsapparaat. Ook omgevingsfactoren (weinig bewegingsruimte hebben, etc.) en persoonlijke factoren (faalangstig zijn, etc.) kunnen hierbij een rol spelen. Hierdoor kan een kind weinig bewegingservaring opdoen waardoor er een verstoring van de motorische ontwikkeling kan ontstaan. Motoriek is bij uitstek het middel om zichzelf en de omgeving te leren kennen. Problemen in de motorische en/of sensorische ontwikkeling kunnen van invloed zijn op andere ontwikkelingsgebieden zoals de sociaal-emotionele ontwikkeling en psychologische ontwikkeling. Zo kunnen problemen in het bewegend functioneren een negatieve invloed hebben op het zelfbeeld van een kind. Daarom is het van het grootste belang om deze motorische en/of zintuiglijke ontwikkelingsstoornissen tijdig te signaleren, te diagnosticeren en indien nodig te behandelen.

​Waarvoor kunt u bij onze kinderfysiotherapeut terecht?
– Motorische ontwikkelingsachterstanden (zichtbare vertraagde of afwijkende motoriek)
– Orthopedische problemen (bijvoorbeeld na een breuk, bij platvoeten of scoliose)
– Neurologische problemen (CP, spierziekten etc.)
– Zuigelingen asymmetrie
– Plagiocephalometrie
– Ontspanningsoefeningen voor kinderen en jongeren
– Elastisch therapeutisch tape (ETT)
– YVLO babymassage
– Chronische pijn bij kinderen
– Chronische vermoeidheid bij kinderen

Wilt u per leeftijd bekijken waarvoor u kind bij ons terecht kan? Lees dan onderstaande informatie. 

 

Kinderfysiotherapeutische indicaties & signalen
Zuigeling (0-2 jaar)
– Motorische ontwikkelingsachterstand (mijlpalen); niet of laat rollen, zitten, kruipen, lopen etc.
– Asymmetrische houding
– Voorkeurshouding
– Huilbaby’s
– Te hoge of te lage spierspanning
– Orthopedische aandoeningen; klompvoetjes, heupdysplasie, etc.
– Neurologische problemen; cerebrale parese, spina bifida, OPBL (Obstetrische Plexus Brachialis Laesie), spierziekten, etc.
– Prematuriteit/dysmaturiteit
– Aangeboren afwijkingen/syndromen die de motoriek beïnvloeden; syndroom van Down, etc.

De eerste twee levensjaren ontwikkelt een kind zich enorm snel. Door middel van motoriek leert een zuigeling zichzelf en de omgeving kennen. Het is van groot belang om motorische en/of zintuiglijke ontwikkelingsstoornissen tijdig te signaleren. Bij baby’s met een voorkeurshouding en afplatting van het hoofdje kan gebruik worden gemaakt van de PCM (Plagiocephalometrie) methode. Hierbij wordt aan de hand van een thermoplast bandje de afplatting aantoonbaar gemaakt en kan verandering van de afplatting geëvalueerd worden. Ook kan met deze methode berekend worden of uw kindje voor een redressiehelm in aanmerking komt. Meestal is dit rond de 5e-6e maand. De keuze voor een redressiehelm wordt uiteindelijk altijd door de ouders, in overleg met een arts, gemaakt.

Peuter (2-4 jaar)
– Vertraagde of afwijkende motorische ontwikkeling; problemen met lopen, rennen, springen, klimmen en klauteren, traplopen, etc.
– Meer dan gemiddeld vallen of struikelen
– Angstig zijn bij klimmen en klauteren
– Afwijkend looppatroon
– Orthopedische problemen
– Neurologische problemen

Op deze leeftijd wordt een achterstand in (motorische) ontwikkeling vaak duidelijker.

Kind in basisschoolleeftijd (4-12 jaar )
Motorische onrijpheid, motorische onhandigheid; laat bereiken vaardigheden (hinkelen, fietsen, huppelen, zwemmen), houterig bewegen, veelvuldig vallen, vaak dingen omstoten of laten vallen, niet stil kunnen zitten
– Problemen met de fijne motoriek; knippen, knutselen, kleuren en schrijven, veters strikken
– Schrijfproblemen; problemen met leren schrijven, schrijftempo en schrijfkwaliteit
– Ademhalingsproblemen/conditionele problemen; astma, etc.
– Houdingsafwijkingen; scoliose etc.
– (Sport) blessures/overbelastingsklachten
– Orthopedische problemen; standsafwijkingen extremiteiten, status na fracturen
– Neurologische problemen; cerebrale parese, spierziekten, hersenletsel t.g.v. trauma of tumor, dwarslaesie, spina bifida, neurofibramatosis, etc.
– Reumatische problemen; jeugdreuma etc.
– Problemen na een trauma; brandwonden, handletset, etc.
– Oncologische problemen; leukemie, hersentumor, bottumor etc.
– DCD, ADHD, PDD-NOS, syndroom van Asperger, klassiek autisme, waarbij motorische problemen aanwezig zijn.

Tijdens de basisschoolleeftijd is vooral het sociale aspect van de motoriek van belang. Soms kan een kind niet goed meespelen op het schoolplein of tijdens de gymles. Ook kan het leren schrijven moeilijkheden opleveren. Bij het kind kan dit leiden tot het zich terugtrekken uit de groep of er kan faalangstig gedrag ontstaan.

Jongeren (12-18 jaar)
– Houdingsafwijkingen; scoliose, etc.
– Hoofpijnklachten
– Nek-en rugklachten; o.a. ziekte van Scheuermann (verbeningsstoornis)
– Blessures, overbelastingsklachten
– Orthopedische klachten; o.a. ook secundaire klachten zoals standsafwijkingen bij cerebrale parese
– Reumatische problemen
– Problemen na een trauma
– Oncologische problemen

In deze periode (groeispurt/puberteit) vinden er veel lichamelijke veranderingen plaats.

 

Kinderfysiotherapeutisch onderzoek en behandeling

Voor onderzoek voor een intake, observatie, onderzoek (kind) en gesprek met de ouders/verzorgers zijn vaak meerdere afspraken nodig ten behoeve van de indicatiestelling. Bij het kinderfysiotherapeutisch onderzoek staan de volgende vragen centraal:

1. Wat kan het kind? Hierbij wordt gekeken wat een kind laat zien qua motorische vaardigheden, ook ten opzichte van leeftijdsgenootjes. Hiervoor gebruikt de kinderfysiotherapeut vaak vragenlijsten en testen.

2. Hoe voert het kind de motorische vaardigheden uit? Hierbij wordt gekeken naar de kwaliteit van bewegen; op welke manier voert het kind de vaardigheid uit.

3. Waarom voert het kind de motorische vaardigheid op deze manier uit? Hierbij wordt inzichtelijk gemaakt waarom het kind de vaardigheden wel of niet kan uitvoeren en welke oorzaken hieraan ten grondslag liggen.

Indien voorgenoemde vragen beantwoord zijn, wordt de kinderfysiotherapeutische conclusie getrokken en wordt vastgesteld of het kind voor fysiotherapeutische behandeling in aanmerking komt. Indien behandeling geïndiceerd is, wordt samen met de ouders/verzorgers een behandelplan opgesteld.

Behandeling
Bij het begeleiden en behandelen van kinderen wordt uitgegaan van de hulpvraag van kind en ouder. Het uiteindelijke hoofddoel is altijd om het kind te begeleiden naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid passend bij de leeftijd. De behandeling bestaat meestal uit zo functioneel mogelijke oefen- en bewegingstherapie welke is aangepast aan het ontwikkelingsprofiel van het kind en binnen de mogelijkheden van het kind. Soms volstaan houdings- en/of hanteringsadviezen of adviezen t.a.v. hulpmiddelen/aanpassingen/sport en spel. Kinderen vragen om een eigen, specifieke benaderingswijze. De ouders, c.q. verzorgers van het kind worden heel actief bij de behandeling betrokken. Het spreekt voor zich dat de kinderfysiotherapeut beschikt over de nodige kennis en vaardigheden, attitude en inlevend vermogen, dat past bij het kind in ontwikkeling en de ouders/begeleiders. Kinderen van 0-2 jaar en kinderen met een ernstige handicap worden overwegend thuis behandeld; binnen de veilige omgeving van uw kind. Oudere kinderen worden meestal op de praktijklocatie behandeld. Door in te spelen op de interesses van het kind wordt de behandeling meestal als leuk ervaren.

​

Verwijzing en vergoeding
Ouders/verzorgers, consultatie-bureau-artsen, jeugdartsen, leerkrachten, sportleraren hebben een belangrijke signalerende taak. Kinderfysiotherapeutische behandeling vindt meestal plaats op verwijzing van uw huisarts of specialist (kinderarts, -orthopeed, -neuroloog, etc). Ook zonder verwijzing, middels directe toegankelijkheid, kunt u bij ons terecht. Met de zorgverzekeraars is overeengekomen dat er door geregistreerde kinderfysiotherapeuten in de eerste lijn 18 kinderfysiotherapeutische behandelingen (met en zonder verwijzing) uit de hoofdverzekering gegeven mogen worden. Bij chronische indicaties (met verwijzing van de specialist) kan er langer behandeld worden. Over de vergoeding kunt u altijd informatie inwinnen bij uw zorgverzekeraar.

Samenwerking met andere disciplines
Vaak staan de problemen in de ontwikkeling van het bewegend functioneren oftewel motorische problemen niet op zichzelf. Naast de motorische problemen zijn er regelmatig problemen ten aanzien van de cognitieve-, spraak/taalontwikkeling en sociaal-emotionele ontwikkeling. Indien de kinderfysiotherapeut het noodzakelijk acht, zal hij/zij contact opnemen met eventuele andere behandelaars of begeleiders, zoals huisarts, kinderarts, kinderneuroloog, kinderorthopeed, orthopedagoog, maatschappelijk werker, ergotherapeut, logopedist, leerkracht en onderwijsondersteunende instanties om de begeleiding van het kind zo optimaal mogelijk op elkaar af te stemmen. Dit gebeurt uiteraard alleen met toestemming van de ouders/verzorgers.

​

Handige sites ter info

Balans; landelijke vereniging voor ouders van kinderen met ontwikkelingsstoornissen bij leren en/of gedrag, waaronder

ADHD, dyslexie, het syndroom van Asperger en PDD-NOS http://www.balansdigitaal.nl/sitemanager.asp?pid=143

BOSK; vereniging voor motorisch gehandicapten en hun ouders http://www.bosk.nl/templates/mercury.asp?page_id=Homepage

MEE; Mee is er voor iedereen met een beperking die behoefte heeft aan informatie, advies en/of ondersteuning. Ook familie/verzorgers, hulpverleners en andere belanghebbenden kunnen bij MEE terecht http://www.mee-nml.nl/

Vereniging van Ouders van Couveusekinderen www.couveusekinderen.nl

Persoonsgebonden budget http://www.pgb-vg.nl/index.html

Plagiocephalometrie; informatie over plagiocephalometrie, een recent ontwikkelde, betrouwbare en valide meetmethode om de vorm van de schedel op eenvoudige wijze vast te kunnen stellen http://www.ekwip.nl/index_bestanden/page0003.htm

Stichting Down Syndroom (SDS); stichting ter bevordering van datgene wat kan bijdragen aan de ontwikkeling en ontplooiing van kinderen en volwassenen met Downsyndroom http://www.downsyndroom.nl

Vereniging Spierziekten Nederland http://www.vsn.nl

Informatie over jeugdreuma en aanverwante aandoeningen www.jeugdreumavereniging.nl

Stichting Kinderoncologie Nederland www.skion.nl

Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting www.ncfs.nl

Informatie over kinderen met astma www.longfonds.nl/astmakids Website KNGF (Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie). In het centraal kwaliteitsregister staan geregistreerde (kinder)fysiotherapeuten vermeld. http://www.fysionet.nl/

Website NVFK (Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Kinder- en Jeugdgezondheidszorg) http://www.nvfk.nl/

Website RVFK (Regionale Vereniging van Fysiotherapeuten voor Kinderen) http://rvfk.nl/

​